Tornjak, znany również jako bosnian-hercegowiński pies pasterski, to rasa pochodząca z Bałkanów, a konkretnie z obszaru Bośni i Hercegowiny oraz Chorwacji. Jest to jedna z najstarszych ras psów pasterskich na świecie, a jego historia sięga setek lat wstecz.
Początkowo tornjaki były wykorzystywane przez pasterzy do pilnowania i obrony ich stad przed drapieżnikami, takimi jak wilki i niedźwiedzie. Dzięki swojej odwadze, inteligencji i lojalności, szybko zyskały sobie uznanie wśród hodowców.
Rasa ta ma bogatą historię, a jej pochodzenie można śledzić aż do czasów starożytnych, kiedy towarzyszyła ludziom w codziennym życiu na terenach dzisiejszej Bośni i Hercegowiny. Tornjaki są uważani za narodowe skarby tych regionów i odgrywają ważną rolę w lokalnej kulturze.
Dzięki staraniom miłośników tej rasy, tornjak został uznany za rasę przez FCI (Federation Cynologique Internationale) i jest coraz bardziej popularny nie tylko w swoim rodzimym kraju, ale także na całym świecie. To niezwykłe psy, które mają wiele do zaoferowania swoim opiekunom, zarówno pod względem pracowitym, jak i towarzyskim.
Wygląd i budowa ciała
Tornjak to imponujący pies o silnej i muskularnej budowie ciała. Jego sylwetka jest proporcjonalna, harmonijna i pełna elegancji. Głowa jest proporcjonalna do reszty ciała, z wyraźnym stopem i lekko wypukłym czołem. Charakterystyczną cechą rasy są duże, okrągłe oczy, które wyrażają spokój i czujność. Uszy są średniej wielkości, stojące, a nos czarny.
Tornjak ma długą, gęstą sierść, która stanowi doskonałą ochronę przed warunkami atmosferycznymi. Podpalana sierść jest bardziej pożądana niż jednolity kolor. Wzrost tej rasy mieści się w granicach 60-75 cm dla samców i 55-65 cm dla samic, a masa ciała wynosi od 35 do 55 kg. Linia grzbietu jest prosta i mocna, a klatka piersiowa głęboka i dobrze rozwinięta.
Kończyny tornjaka są silne, z dobrze rozwiniętymi mięśniami, co zapewnia im znakomitą siłę i wytrzymałość. Łapy są owalne, z zwartej budowy, a pazury mocne i krótkie. Ogólnie rzecz biorąc, tornjak prezentuje się jako imponujący, dumny pies o solidnej i proporcjonalnej budowie ciała, doskonale przystosowany do pracy na pastwiskach górskich.
Usposobienie i charakter
Tornjak to rasa psa, która charakteryzuje się spokojnym i łagodnym usposobieniem. Są to psy lojalne wobec swoich opiekunów, ale jednocześnie potrafią być niezależne i pewne siebie. Tornjaki są inteligentne i chętne do nauki, co sprawia, że są stosunkowo łatwe w szkoleniu. Mają silny instynkt stróżujący, co sprawia, że doskonale sprawdzają się jako psy obronne.
Charakterystyczną cechą tornjaka jest także ich cierpliwość i delikatność wobec dzieci. Są to psy, które uwielbiają spędzać czas z rodziną i są bardzo przywiązane do swoich właścicieli. Jednak należy pamiętać, że tornjaki mogą być nieufne wobec obcych, dlatego ważne jest odpowiednie socjalizowanie ich już od szczenięctwa.
Mimo swojej ochronnej natury, tornjaki są z reguły spokojne i raczej unikają konfliktów. Potrafią być dobrze zrównoważone emocjonalnie, co czyni je świetnymi towarzyszami zarówno dla aktywnych, jak i bardziej spokojnych właścicieli. Warto pamiętać, że ze względu na swoje duże rozmiary, tornjaki potrzebują odpowiedniej ilości miejsca do ruchu i aktywności fizycznej.
Pielęgnacja i zdrowie
Pielęgnacja i zdrowie rasy Tornjak jest stosunkowo prosta, ale wymaga systematyczności i uwagi. Włos tego psa jest długi i gęsty, dlatego regularne szczotkowanie jest konieczne, aby uniknąć plątania się sierści i zapobiec powstawaniu kołtunów. Szczotkowanie powinno odbywać się co najmniej kilka razy w tygodniu, a w okresach linienia – codziennie. Kąpiel warto poddać psa tylko wtedy, gdy jest to konieczne, aby nie usunąć naturalnej warstwy ochronnej skóry.
Zdrowie Tornjaka jest ogólnie dobre, ale warto regularnie sprawdzać stan jego uszu, oczu i zębów. Uszy powinny być czyste i suche, bez czerwieni ani nieprzyjemnego zapachu. Oczy powinny być jasne i bez wydzieliny. Zęby należy czyścić regularnie, najlepiej specjalnymi zabawkami lub pastami dla psów, aby zapobiec powstawaniu kamienia nazębnego i innych problemów dentystycznych.
Ważne jest także regularne wizyty u weterynarza celem sprawdzenia stanu zdrowia psa oraz wykonania niezbędnych szczepień i badań profilaktycznych. Regularne ćwiczenia fizyczne i odpowiednia dieta są kluczowe dla zachowania dobrej kondycji i zdrowia Tornjaka. Pamiętaj również o regularnym odrobaczaniu i zabezpieczeniu psa przed pasożytami zewnętrznymi. Dbanie o zdrowie i pielęgnację Tornjaka pozwoli mu cieszyć się długim i zdrowym życiem.